Magnez to prawdopodobnie jeden z najczęściej suplementowanych pierwiastków w codziennej diecie. Jednak magnez magnezowi nierówny – w sklepach i aptekach istnieje wiele preparatów zawierających magnez, ale nie wszystkie gwarantują jego wartościowe źródło. Co sprawia, że nieorganiczne formy magnezu wchłaniają się gorzej od jego soli organicznych? Które postaci magnezu będą dobrym wyborem, aby wspomóc codzienną dietę lub znieść objawy zbyt niskiego poziomu?

Sole nieorganiczne magnezu – przykłady i przyczyny ograniczonego wchłaniania

W suplementach diety niezwykle często można natrafić na solidne porcje magnezu, które wręcz niekiedy mają pokryć dzienne zapotrzebowanie organizmu. Niemniej jednak w wielu przypadkach producenci wykorzystują w preparatach nieorganiczne związki magnezu, co wynika m.in. z niskich kosztów. Mimo iż sole nieorganiczne dobrze się prezentują na etykiecie, to w rzeczywistości nie stanowią zbyt dobrego źródła magnezu dla codziennej diety. Ich kiepskie wchłanianie jest podyktowane ograniczoną rozpuszczalnością w wodzie, co przekłada się na niski poziom biodostępności. Wedle aktualnego stanu wiedzy o nieorganicznych formach magnezu ich przyswajalność wynosi średnio od 10 do 16%. Co to oznacza? Że zaledwie taka część z dostarczonej przez preparat ilości ulega realnemu wchłanianiu w organizmie.

Przykłady nieorganicznych soli magnezowych:

• tlenek magnezu,
• węglan magnezu,
• chlorek magnezu,
• siarczan magnezu,
• wodorotlenek magnezu.

Czy wobec tego sole nieorganiczne są bezwartościowe? Nic bardziej mylnego. Przypuszcza się, że powolny wzrost stężenia jonów magnezu w surowicy krwi ma pozytywny wpływ dla zwiększenia gęstości masy kostnej. Siarczany i wodorotlenki są nierozpuszczalne w wodzie, co sprawia, że są stosowane jako środki przeczyszczające. Co więcej, połączenie siarczanu, wodorotlenku i węglanu magnezu w tzw. mleczko magnezowe jest skutecznym sposobem na przeciwdziałanie hipomagnezemii – tego typu kompleks nieorganicznych soli magnezowych aplikuje się pacjentowi w formie dożylnej infuzji lub domięśniowego zastrzyku.

Przykłady soli organicznych magnezu i ich znaczenie w suplementacji

Dobrej jakości suplementy diety oraz leki OTC zawierające magnez bazują na solach organicznych, co nie jest zaskoczeniem. Organiczne związki magnezu są całkowitym przeciwieństwem wcześniej opisanych nieorganicznych form. Pomimo iż procentowa zawartość magnezu w jednorazowej porcji może być mniejsza, to jednak warto zwrócić uwagę na fakt znacznie większej rozpuszczalności w wodzie. Efektem tego jest znacznie lepsze wchłanianie w obrębie jelita cienkiego, które może wynosić nawet 90%.

Spośród dostępnych organicznych soli magnezowych najczęściej rekomendowanymi formami są asparaginian, cytrynian oraz mleczan. Chelaty aminokwasowe magnezu (np. diglicynian) są co prawda polecane zamiast nieorganicznych form, ale brak dowodów naukowych na potwierdzenie i określenie poziomu ich wchłaniania. Z kolei takie postaci jak orotan, glukonian, treonian, pidolan czy taurynian nie są zbyt często wykorzystywane, a z całą pewnością o wiele rzadziej niż wyżej wymienione postaci magnezu. Rzadko kiedy można je spotkać jako samodzielne źródła magnezu, przeważnie są dodatkiem do cytrynianu czy mleczanu. Co jednak nie oznacza, że są bezwartościowe, bo np. orotanowi magnezu przypisuje się właściwości kardioprotekcyjne i może niekiedy znaleźć zastosowanie w przypadkach kardiomiopatii – niemniej jednak znacznie większe znaczenie ma tutaj orotan aniżeli sam magnez.

Bibliografia:

1. Iskra M., Krasińska B., Tykarski A. „Magnez – rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka.” Arterial Hypertension 2013, 17(6): 447-459.
2. Ranade VV., Somber JC. „Bioavailability and pharmacokinetics of magnesium after administration of magnesium salts to human.” American Journal of Therapeutics 2001, 8(5): 345-357.