Czy hemodializa wpływa na Twoje serce?

Serce pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, którzy regularnie przechodzą hemodializę, jest narażone na dodatkowe obciążenia. Jednym z poważnych problemów, które mogą się pojawić, są zaburzenia rytmu serca, czyli arytmie. Są one szczególnie niebezpieczne, ponieważ mogą prowadzić do nagłej śmierci sercowej. Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów u pacjentów dializowanych, odpowiadając za około 41% wszystkich śmierci. Co ciekawe, wiele zdarzeń sercowo-naczyniowych występuje właśnie w dniach, kiedy wykonywana jest dializa, co sugeruje bezpośredni związek między zabiegiem a problemami z sercem. Nawet jedna trzecia zabiegów hemodializy wiąże się z epizodami obniżenia ciśnienia krwi, co może prowadzić do niedokrwienia mięśnia sercowego i zwiększać ryzyko arytmii.

Naukowcy z Indii przeprowadzili interesujące badanie, obserwując przez rok grupę 45 pacjentów przechodzących regularne hemodializy. Każdy pacjent był monitorowany za pomocą specjalnego urządzenia zwanego Holterem, które rejestrowało pracę serca podczas dializy i przez 24 godziny po zabiegu. Wyniki były dość niepokojące – aż 40% pacjentów miało jakiś rodzaj arytmii w czasie obserwacji. Najczęściej występowały przedwczesne pobudzenia komorowe, które wykryto u prawie 31% badanych. Badacze sprawdzali również stan serca za pomocą USG (echokardiografii) oraz wykonywali podstawowe badania krwi. W badaniu echokardiograficznym u wielu pacjentów wykryto różne nieprawidłowości – aż 71% miało przerost lewej komory serca, a ponad 91% zaburzenia rozkurczu serca. „Nasze wyniki pokazują, że zaburzenia rytmu serca są powszechnym problemem u pacjentów poddawanych hemodializie” – podkreślają autorzy badania.

Jakie czynniki zwiększają ryzyko arytmii i jak im zaradzić?

Co szczególnie ciekawe, badacze odkryli, że niektóre czynniki zdecydowanie zwiększają ryzyko wystąpienia arytmii u dializowanych pacjentów. Osoby z zaburzeniami poziomu magnezu we krwi (zarówno za wysokim, jak i za niskim), wysokim poziomem hormonu przytarczyc oraz słabo kontrolowanym ciśnieniem krwi miały znacznie większe ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca. Również pacjenci z osłabioną pracą serca częściej doświadczali arytmii przedsionkowych. Zaskakujące było odkrycie, że osoby przyjmujące statyny (leki obniżające cholesterol) częściej miały arytmie przedsionkowe. Natomiast takie czynniki jak wiek, płeć czy obecność cukrzycy nie miały istotnego związku z występowaniem arytmii w badanej grupie. Te odkrycia są szczególnie ważne, ponieważ wiele z tych czynników można modyfikować, a tym samym potencjalnie zmniejszyć ryzyko wystąpienia groźnych zaburzeń rytmu serca.

Dla pacjentów z przewlekłą chorobą nerek poddawanych hemodializie odkrycia te mają ogromne znaczenie praktyczne. Lepsza kontrola ciśnienia krwi, właściwe leczenie zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej i regularne monitorowanie poziomu magnezu mogą pomóc zmniejszyć ryzyko arytmii. Regularne sprawdzanie rytmu serca u pacjentów dializowanych mogłoby zapobiec poważnym powikłaniom. Szczególnie ważne jest, aby pacjenci regularnie konsultowali się zarówno z nefrologiem (specjalistą od nerek), jak i kardiologiem. Taka wspólna opieka specjalistów może pomóc we wczesnym wykryciu problemów z sercem i ich skutecznym leczeniu, zanim dojdzie do poważnych komplikacji. „Pacjenci otrzymujący leczenie hemodializą mają wysoką częstość występowania arytmii, zarówno łagodnych, jak i klinicznie istotnych” – podsumowują autorzy badania.

Choć badanie przeprowadzono na stosunkowo małej grupie pacjentów, jego wyniki zwracają uwagę na bardzo istotny problem zdrowotny, który może dotykać wielu osób poddawanych dializie. Regularne monitorowanie rytmu serca może pomóc w identyfikacji bezobjawowych arytmii i zapobiec poważnym powikłaniom, takim jak udar mózgu, niedokrwienie mięśnia sercowego czy nagła śmierć sercowa. Dlatego tak ważne jest, aby pacjenci dializowani byli świadomi tego ryzyka i aktywnie współpracowali ze swoimi lekarzami. Już sama świadomość problemu i regularne badania kontrolne mogą znacząco przyczynić się do poprawy jakości życia i zmniejszenia ryzyka poważnych powikłań sercowych u osób z przewlekłą chorobą nerek. Warto pamiętać, że wiele z tych zagrożeń można skutecznie minimalizować poprzez właściwą opiekę medyczną i regularne kontrole.

Podsumowanie

Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Indii na grupie 45 pacjentów, hemodializa może znacząco wpływać na pracę serca. U 40% pacjentów zaobserwowano różne formy arytmii, z czego najczęstsze były przedwczesne pobudzenia komorowe, występujące u 31% badanych. Choroby układu krążenia odpowiadają za 41% zgonów wśród pacjentów dializowanych. Badania echokardiograficzne wykazały, że 71% pacjentów ma przerost lewej komory serca, a 91% zaburzenia rozkurczu serca. Zwiększone ryzyko arytmii występuje u osób z zaburzeniami poziomu magnezu, wysokim poziomem hormonu przytarczyc i słabo kontrolowanym ciśnieniem krwi. Kluczowe znaczenie ma regularne monitorowanie pracy serca, kontrola ciśnienia krwi oraz właściwe leczenie zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej. Współpraca pacjenta z nefrologiem i kardiologiem może znacząco przyczynić się do wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia problemów kardiologicznych.